Stadion Wisła Kraków (2018-2020)Stadion Wisła Kraków (2018-2020)
KronikiTrzy stadiony, jeden klub
Trzy stadiony, jeden klub
Autor: Adrian Woźniak
Data dodania: 7.02.2022
FOT. CYFRASPORTFOT. CYFRASPORT

W historii polskiego futbolu nieczęsto zdarzało się, aby jeden klub aż trzykrotnie na przestrzeni lat zmieniał miejsce „zamieszkania”. Ale tak właśnie było w przypadku Wisły Kraków. Biała Gwiazda nim trafiła na dobrze wszystkim znany obiekt przy ulicy Reymonta w Krakowie występowała jeszcze na dwóch innych stadionach, które w tamtym czasie były jej domem. Pierwszy z nich pojawił się w 1914 roku, ale przymiarki pod budowę sportowej areny dla Wisły rozpoczęły się 5 lat wcześniej.

 

Był 1906 rok. To właśnie wtedy na ziemiach krakowskich założone zostało Towarzystwo Sportowe Wisła. Działacze nowopowstałego klubu od początku jego istnienia poszukiwali miejsca, w którym mogliby wybudować stadion dla swojej drużyny. Nie było to zadanie łatwe. Po trzech latach udało im się w końcu wydzierżawić tereny położone przy dzisiejszej alei Mickiewicza. Plan zakładał w pierwszej kolejności powstanie kompleksu kortów tenisowych i toru łyżwiarskiego, dzięki którym spłaciłaby się pożyczka na zaciągniętą dzierżawę oraz na budowę obiektu piłkarskiego. Nie przyniosły one jednak spodziewanych zysków i stadion ten nigdy nie powstał.

 

PECHOWI NICZYM CRACOVIA

Pierwszy piłkarski stadion TS Wisła Kraków został oddany do użytku dopiero 5 kwietnia 1914 roku. Mieścił się on w zupełnie innym miejscu niż pierwotnie zakładano. Wiślakom przyznano tereny na Oleandrach i to w tamtejszym Parku Sportowym rozgrywali oni swoje mecze. Jednak podobnie jak sąsiedzi zza miedzy, czyli Cracovia, ludzie związani z Białą Gwiazdą nie nacieszyli się zbyt długo nowym obiektem. W wyniku sporych zaniedbań w marcu 1915 roku stadion strawił pożar.

Okładka Przegląd Sportowy stadion Wisła Kraków (27.01.1922).Okładka Przegląd Sportowy stadion Wisła Kraków (27.01.1922).

W styczniu 1922 roku „Przegląd Sportowy” zdominowały wieści z Krakowa. Tematem przewodnim był stadion TS Wisła, który miał być oddany do użytku jeszcze w tym samym roku.

Plan stadion Wisła Kraków (1922).Plan stadion Wisła Kraków (1922).
ŹRÓDŁO: „PRZEGLĄD SPORTOWY”, dodatek „PS Historia”

Tak prezentował się plan trybuny głównej stadionu krakowskiej Wisły z 1922 roku autorstwa Romana Bandurskiego, który zamieszczony został w „Przeglądzie Sportowym”. Stanęła ona tuż za parkiem Jordana przy Alei 3 Maja. Miała ona pomieścić 2000 widzów. 

Wisła wznowiła działalność po ponad trzech latach i rozpoczęła starania o nowe miejsce na ziemi. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości udało się w końcu dopiąć swego. Nowym domem Białej Gwiazdy zostały tereny za Parkiem Jordana. Uroczyste otwarcie miało miejsce 8 kwietnia 1922 roku. Obiekt umiejscowiono na dawnym torze wyścigowym. Mógł on pomieścić 1800 widzów. Wyróżniała go drewniana trybuna, którą zaprojektował Roman Bandurski. Wokół boiska znajdowała się bieżnia lekkoatletyczna. Niestety, w 1935 roku doszło do gwałtownej burzy, która uszkodziła trybunę główną. Po kilku latach została odbudowana, ale prezentowała się już odmiennie od jej pierwotnej wersji. Podczas II wojny światowej tereny te zajęła armia niemiecka, a stadion Wisły przejął klub Deutsche Turn- und Sportgemeinschaft.

Stadion Wisła Kraków (lata 30. i 40.)Stadion Wisła Kraków (lata 30. i 40.)
FOT. NARODOWE ARCHIWUM CYFROWE

Loża honorowa stadionu TS Wisła w 1936 roku. Na meczach Białej Gwiazdy pojawiało się w tamtym czasie wielu wojskowych.

Stadion Wisła Kraków (lata 30. i 40.)Stadion Wisła Kraków (lata 30. i 40.)
FOT. NARODOWE ARCHIWUM CYFROWE

Trybuna główna stadionu TS Wisła w pełnej krasie. Tak prezentowała się w czasach II wojny światowej.

Obiekt za Parkiem Jordana funkcjonował do 1946 roku. Wtedy ponownie dała o sobie burza, która zniszczyła drewnianą trybunę. Odbudowano ją, ale tylko prowizorycznie. W zaistniałej sytuacji Wisła zaczęła rozglądać się za nowym miejscem.

 

BEZPIECZNA PRZYSTAŃ – REYMONTA 20

Wbrew pozorom Biała Gwiazda nie musiała daleko szukać. Nieopodal znalazła bezpieczną przystań, która służy jej do dziś. Obok Parku Jordana, na skraju krakowskich Błoń od 1948 roku znajdował się tor żużlowy, który postanowiono zamienić na obiekt piłkarski. Oddano go do użytku w maju 1953 roku. Miał on – podobnie jak poprzedni – bieżnię lekkoatletyczną. Sam stadion charakteryzowały efektowne kolumnady za bramkami, zwane „bramami brandenburskimi”. Trybuny wybudowane zostały na nasypach ziemnych powstałych w miejscu toru. Obiekt mógł pomieścić 30 tysięcy widzów.
W czerwcu 1972 roku fani Wisły doczekali się sztucznego oświetlenia. Miało ono moc 700 luksów. Zamontowane zostało na specjalnych masztach, z którymi z czasem... pojawił się spory problem. Gdy Kraków nawiedziła potężna ulewa i silny wiatr, grząski teren naruszył fundamenty, a część lamp pospadała na ziemię. Konieczne było więc usztywnienie konstrukcji poprzez zamontowanie specjalnych odciągów.

Wisła Kraków - Malmö FF 2:1 (07.03.1979)Wisła Kraków - Malmö FF 2:1 (07.03.1979)
FOT. PAP

Stadion Wisły pod koniec lat 70. Za bramką widoczna jedna z „bram brandenburskich”, przed którą w tamtym czasie znajdowała się również trybuna (zburzona później).

„WISŁA SIĘ WALI!”

Mijały lata i nieremontowany obiekt zaczął się sypać. Nikt nie kwapił się jednak z podjęciem jakichkolwiek działań naprawczych. Dopiero po artykułach w krakowskiej prasie coś zaczęło się dziać w tej sprawie (pisało o tym m.in. „Echo”, które okrasiło swój tekst wymownym tytułem „Wisła się wali!”). W 1985 roku wyburzono sektory na Zachodniej Trybunie Głównej. W planach było postawienie nowej, ale pieniędzy wystarczyło jedynie na remont szatni, wywózkę ziemi i wykonanie fundamentów pod nowe sektory. W takim stanie stadion wegetował do 1996 roku. Wówczas zdemontowano stare i niedziałające maszty oświetleniowe oraz wznowiono prace nad sektorami A i B.

Stadion Wisła Kraków (1996).Stadion Wisła Kraków (1996).
FOT. 400MM

W latach 90. obiekt Wisły znajdował się w coraz bardziej opłakanym stanie. Tak wyglądała Trybuna Główna stadionu w sierpniu 1996 roku.

LEPSZE CZASY

W marcu 1998 roku, czyli już w czasach, gdy klubem rządził właściciel Tele-Foniki Bogusław Cupiał, fani mogli w końcu zasiąść na odnowionych sektorach A i B, a w kolejnych miesiącach oddany do użytku został sektor C. Zlikwidowano natomiast bieżnię lekkoatletyczną. Jedno, co pozostało niezmienione, to wspomniane wcześniej „bramy brandenburskie”.
W 2002 roku konieczny był montaż oświetlenia. Grająca w europejskich pucharach Biała Gwiazda, aby występować u siebie, musiała spełnić wymogi UEFA. Nowe maszty zadebiutowały w kwietniu tegoż roku i miały moc 1700 luksów. Kolejnym etapem prac było zadaszenie trybuny prasowej i głównej, a następnie zamontowanie podgrzewanej murawy.

Stadion Wisła Kraków (2003).Stadion Wisła Kraków (2003).
KADR Z TRANSMISJI TVP

Stadion Wisły z lotu ptaka w 2003 roku. Na meczu Pucharu UEFA z Lazio Rzym murawa nie prezentowała się najlepiej. Zmrożone boisko było powodem przełożenia spotkania o prawie tydzień.

22 października 2004 roku odbyła się oficjalna uroczystość z udziałem prezydenta Krakowa Jacka Majchrowskiego, podczas której kapitan Wisły Maciej Żurawski dokonał symbolicznego wbicia łopaty pod budowę nowego stadionu. Powoli zniknęły ostatnie symbole dawnego obiektu – „bramy brandenburskie”. Na ich miejscu powstały nowoczesne zadaszone trybuny. W 2008 roku stadionowi przy Reymonta 22 nadano imię Henryka Reymana. W następnych latach wyburzone zostały trybuny wzdłuż boiska. Gruntowna przebudowa obiektu została zakończona w październiku 2011 roku. Jego pojemność wynosi 33 130 miejsc. Jest on w pełni zadaszony, ma podgrzewaną murawę i mocniejsze oświetlenie (2000 luksów).

Stadion Wisła Kraków (2018-2020)Stadion Wisła Kraków (2018-2020)
FOT. CYFRASPORT

Fani Wisły doczekali się obiektu na miarę gry w europejskich pucharach w 2011 roku. Zbiegło się to jednak w czasie z potężnym kryzysem klubu, który przestał się liczyć w ligowej stawce.

W tym miejscu należy wspomnieć, że wiślacki stadion mógł być jedną z aren polsko-ukraińskiego Euro 2012. Kraków czynił starania o organizację turnieju. W związku z tym powstało więcej miejsc niż pierwotnie zakładano (miało ich być 21 500). Jednak w ostatecznym rozrachunku komitet wykonawczy UEFA pominął dawną stolicę naszego kraju.

 

KADRA I EUROPEJSKIE PUCHARY

Wiślacki stadion był jednym z tych, na których pojawiała się niegdyś reprezentacja Polski. Po raz pierwszy biało-czerwoni gościli tu 4 listopada 1956 roku, kiedy towarzysko zmierzyli się z Finlandią (5:1). Kadra grała przy Reymonta głównie spotkania towarzyskie. Na 14 meczów tylko trzy z nich były o punkty eliminacji mistrzostw świata bądź Europy. Ostatnie takie starcie miało miejsce 10 października 1979 roku. Polska zmierzyła się wówczas z Islandią (2:0) w ramach kwalifikacji do ME 1980.

Skrót meczu

Na mecz kadry na stadionie Wisły krakowscy kibice czekają od 6 czerwca 2016 roku. Tego dnia doszło do towarzyskiej potyczki z Litwą (0:0), która była dla Polaków ostatnim sprawdzianem przed Euro 2016. Ten mecz okazał się pechowy dla Kamila Grosickiego, który skręcił staw skokowy i jego wyjazd na ME do Francji stanął pod znakiem zapytania. Na szczęście uraz okazał się nie tak groźny jak przypuszczano i „Grosik” poleciał z drużyną na europejski czempionat.

Skrót meczu

Obiekt Wisły był też świadkiem wielu niezapomnianych spotkań pucharowych z udziałem Białej Gwiazdy. To tu krakowianie toczyli boje w Pucharze UEFA 1976/1977 z Celtikiem Glasgow (2:0) czy RWD Molenbeek (1:1), jak również w Pucharze Europy 1978/1979 z Club Brugge (3:1), Zbrojovką Brno (1:1) czy Malmö FF (2:1).

Skrót meczu (częściowo bez komentarza)

Młodsi fani Wisły z pewnością mają jeszcze w pamięci spotkania z Pucharu UEFA 2002/2003, gdy Biała Gwiazda mierzyła się u siebie z AC Parma (4:1), Schalke 04 Gelsenkirchen (1:1) czy Lazio Rzym (1:2). W eliminacjach Ligi Mistrzów przy Reymonta 22 gościły też tak wielkie firmy, jak Real Madryt (0:2) i FC Barcelona (1:0), która po raz pierwszy w historii przegrała na polskiej ziemi. To także tu Biała Gwiazda pokonała Panathinaikos Ateny (3:1) w decydującej rundzie kwalifikacji do Champions League i była – a przynajmniej tak się wydawało – o włos od awansu do fazy grupowej, ale porażka w Atenach (1:4) przekreśliła marzenia o występach w elicie.

Skrót meczu

Stadion im. Henryka Reymana był również świadkiem kompromitujących występów Wisły. O konfrontacjach z Vålerengą Oslo (0:0), Levadią Tallinn (1:1) czy Qarabağiem Ağdam (0:1), które przyczyniły się do odpadnięcia Białej Gwiazdy z pucharów, z pewnością nikt w Krakowie nie chce pamiętać.
Przy Reymonta stęskniono się już bardzo za kolejnymi występami w Europie. Fani Wisły liczą, że doczekają się znów silnego zespołu, który nawiąże do sukcesów poprzedniczki na krajowym i europejskim podwórku. W końcu stadion spełnia najwyższe standardy UEFA (IV kategoria), czas więc, aby i gospodarz tego domu zaczął grać na jego miarę.