Stadion Polonia Warszawa (2008)Stadion Polonia Warszawa (2008)
KronikiNiegdysiejsza Duma Stolicy
Niegdysiejsza Duma Stolicy
Autor: Adrian Woźniak
Data dodania: 11.04.2022
FOT. 400MMFOT. 400MM

Polonia Warszawa to najstarszy klub w stolicy Polski, który został założony w 1911 roku. O drużynie z ulicy Konwiktorskiej 6 jej kibice mówią – Duma Stolicy. Jednakże z dawnej świetności niewiele już zostało, a Czarne Koszule od lat błąkają się po niższych ligach. Fani z K6 (jak w skrócie określa się „dom” Polonii) mają nadzieję, że dla ich zespołu wreszcie nadejdą lepsze dni. Podobnie jak dla mocno już wysłużonego stadionu, którego historia rozpoczyna się pod koniec lat 20. ubiegłego wieku.

 

Nim jednak doszło do budowy obiektu, Polonia pozostawała klubem... bezdomnym. Stołeczny zespół nie posiadał bowiem własnego boiska i mecze rozgrywał przeważnie na terenach Agrykoli. Pierwsze plany budowy stadionu Czarnych Koszul pojawiały się w prasie w 1923 roku. Początkowo klub miał otrzymać 2-hektarową działkę w pobliżu placu Broni (dziś znajdują się tam baseny Inflancka). Ostatecznie postanowiono zmienić lokalizację – na całkiem niedaleko położone tereny przy ulicy Konwiktorskiej. To właśnie tam, na działce liczącej 5 hektarów, stanął obiekt warszawskiej Polonii.

 

Stadion Polonia Warszawa (1938-1939)Stadion Polonia Warszawa (1938-1939)
FOT. NARODOWE ARCHIWUM CYFROWE

Trening piłkarzy Polonii Warszawa pod okiem szkoleniowca Karola Kossoka. Zdjęcie wykonano w 1938 roku.

POCZĄTKOWA PROWIZORKA

Projekt stadionu opracował architekt Juliusz Nagórski. Zakładał on budowę obiektu na 20 tysięcy miejsc. Miał służyć nie tylko piłkarzom, ale również lekkoatletom, łyżwiarzom (boczne boiska do gier zamieniane zimą w lodowisko) czy tenisistom. Koszt powstania takiej areny okazał się jednak zbyt wysoki. Nikogo nie było stać na wydatek rzędu 1,5 mln złotych. Wobec tego zbudowano prowizoryczny stadion, a jednym z planowanych działań było... przeniesienie drewnianych trybun z parku Sobieskiego.

Stadion Polonia Warszawa (1938-1939)Stadion Polonia Warszawa (1938-1939)
FOT. NARODOWE ARCHIWUM CYFROWE

Mecz Polonia Warszawa - AKS Chorzów na stadionie przy ul. Konwiktorskiej 6 w Warszawie. Rok 1939. 

Obiekt miał kształt owalny, a boisko piłkarskie otaczała bieżnia. Od strony ulicy Bonifraterskiej wybudowana została wysoka, drewniana trybuna na 10 tysięcy osób. Po przeciwnej stronie usypano z kolei wał ziemny, na którym znajdowały się miejsca stojące (późniejsza Trybuna Kamienna). W 1928 roku Polonia otrzymała w prezencie od „Przeglądu Sportowego” zegar Omega – w plebiscycie na najpopularniejszy polski klub sportowy. 3-letnia budowa dobiegła końca i 15 sierpnia 1928 r. wszystko było gotowe. Tego dnia odbył się tam pierwszy mecz piłkarski, choć oficjalne otwarcie nastąpiło 1,5 miesiąca później – 30 września – spotkaniem Polonia Warszawa – Wisła Kraków (2:7).

 

Juliusz Ulrych (1928).

Klub nie może być odgrodzony chińskim murem od świata. Musi być jak czytelnia ludowa, otwarty i dostępny dla szerokiego ogółu.

Pułkownik Juliusz Ulrych, dyrektor Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Warszawie
WYPOWIEDŹ Z OBCHODÓW UROCZYSTEGO OTWARCIA STADIONU POLONII

Przez kolejne lata – aż do wybuchu II wojny światowej – na stadionie Polonii dochodziło co jakiś czas do różnego rodzaju modernizacji. Przebudowywano bieżnię, wyremontowano szatnie, wykonano betonowe stopnie na wale ziemnym (nie udało się zrealizować planów pokrycia ich granitem).

 

ARENA WALK

Plany modernizacji obiektu zakładały jeszcze m.in.: zbudowanie kolejnych stopni na łukach, sali do tenisa (na zimowe miesiące), czy sali dla szermierzy. Pokrzyżowała je II wojna światowa. W trakcie okupacji tereny zajęła niemiecka policja. Gdy w stolicy wybuchło Powstanie Warszawskie, obiekt położony przy Konwiktorskiej był jedną z aren walk. To ze stadionu Polonii oddziały batalionów Zośka i Czata 49 rozpoczęły szturm na kierunku Dworca Gdańskiego. Jego celem było uzyskanie połączenia Starego Miasta z Żoliborzem. Niestety, misja się nie powiodła, 12 bojowników poniosło śmierć, a obiekt Czarnych Koszul uległ zniszczeniu (z wyjątkiem płyty stadionu).

Po wojnie doszło do kolejnej bitwy o te tereny, ale już w sądzie. Chrapkę na stadion miał Związek Walki Młodych (komunistyczna młodzieżówka, powstała w 1943 roku), ale przegrał proces sądowy i pod koniec listopada 1947 roku tereny te przyznano klubowi.

 

LUDZIE BEZDOMNI

Po 1945 roku Polonia nie miała łatwo. Drużynę wskrzeszono pod nazwą Milicyjny Klub Sportowy Polonia – z inicjatywy zawodnika Zenona „Odrowąża” Pieniążka (patronat MO skończył się szybko, bo już w sierpniu 1945 r.). Zespół nie posiadał wówczas stadionu. Otrzymał więc... zrujnowane boisko AZS-u w Parku Skaryszewskim. Macierzysty obiekt Czarnych Koszul trafił natomiast w ręce komunistycznego klubu Zryw. Do siebie poloniści wrócili dopiero po wspomnianym wcześniej wygranym procesie sądowym. Wrócili, ale nie od razu, bo stadion wymagał odbudowy. Wzniesione zostały nowe trybuny – z główną od strony ulicy Bonifraterskiej, gdzie stanął okazały gmach z reprezentacyjnym wejściem na teren obiektu. Po pracach remontowych Polonia (wówczas funkcjonowała jako Kolejarz Warszawa, a właścicielem terenów przy Konwiktorskiej było PKP; do tradycyjnej nazwy powróciła w 1957 r.) zagrała u siebie po raz pierwszy – już w nowej scenerii – jesienią 1950 roku. W ligowym meczu Czarne Koszule zmierzyły się z CWKS-em Warszawa (2:1).

Gdy w latach 70. prowadzono prace remontowe na płycie boiska i bieżni (wymiana nawierzchni na tartanową), poloniści znów zostali bezdomni. Spotkania w roli gospodarza musieli rozgrywać na obiektach Marymontu i Warszawianki.

 

KOSMETYKA ZAMIAST BUDOWY

O planach przedwojennych była już mowa, skupmy się więc na okresie dużo późniejszym. W połowie lat 80. pojawiły się pomysły o budowie hali sportowej czy wydłużeniu basenu. Skończyło się na planowaniu. Przeprowadzono jedynie kolejny lifting – poszerzono nieznacznie płytę boiska, a także postawiono... tymczasowe baraki, które tymczasowymi okazały się tylko z nazwy. Przez lata mieściła się tam... klubowa administracja. Baraki „straszyły” kibiców nawet w XXI w.

W latach 90. kibice Polonii doczekali się powrotu swoich pupili do ekstraklasy. Pierwszy zakończył się szybkim spadkiem. Drugi był już znacznie lepszy, a jego zwieńczeniem było mistrzostwo Polski w 2000 roku. Z koniecznością gry w najwyższej klasie rozgrywkowej wiązały się kolejne modernizacje obiektu. Na pierwszy ogień poszły drewniane ławki, które zastąpiono krzesełkami. Wokół trybun zamontowano kraty oddzielające trybuny od boiska. Powstał również oddzielny sektor dla kibiców gości (za bramką).

 

Stadion Polonia Warszawa (2002).Stadion Polonia Warszawa (2002).
KADR Z TRANSMISJI TVP

Trybuna Kamienna na stadionie Polonii Warszawa w 2002 roku. Wówczas jeszcze nie posiadała ani krzesełek, ani zadaszenia. Kadr pochodzi z meczu rundy kwalifikacyjnej do Pucharu UEFA 2002/2003 z maltańską Sliemą Wanderers.

W późniejszym czasie wymogiem licencyjnym było posiadanie zadaszonej trybuny. Początkowo chodziło o określoną liczbę miejsc. Nad Trybuną Główną pojawił się więc... prowizoryczny daszek, pod którym mieściła się loża honorowa oraz sektor prasowy. Kilka lat później była ona już w pełni zadaszona.

Zmiany zaszły też na „Kamiennej”. W 2004 roku trybuna najwierniejszych fanów zyskała dach i 1911 krzesełek, będących nawiązaniem do daty powstania Polonii Warszawa. W sumie obiekt mógł pomieścić 7150 widzów.

 

Stadion Polonia Warszawa (2002)Stadion Polonia Warszawa (2002)
FOT. 400MM

W 2002 roku prowizoryczny daszek nad Trybuną Główną był często obiektem drwin ze strony nie tylko kibiców przyjezdnych, ale również fanów Czarnych Koszul. Na szczęście, z czasem ten cud architektury został zastąpiony przez dach z prawdziwego zdarzenia, który osłonił już całą trybunę.

REPREZENTACJA JAK... POLONIA

Stadion Polonii nie spełniał wielu wymogów UEFA. Z tego powodu ważniejsze mecze w europejskich pucharach Czarne Koszule musiały rozgrywać poza domem. Przykładowo – u siebie poloniści zagrali w Pucharze UEFA 2002/2003 ze Sliemą Wanderers (2:0), ale już spotkanie kolejnej rundy – z FC Porto (2:0) odbył się w Płocku.

Skrót meczu

Nie oznacza to jednak, że na obiekcie przy Konwiktorskiej 6 nie działy się nigdy ważne wydarzenia w historii polskiej piłki. W 1996 roku rozegrano tam finał Pucharu Polski, w którym Ruch Chorzów pokonał GKS Bełchatów 1:0 i sięgnął po trofeum.

 

Materiał o meczu

W 2001 roku na Polonii odbyło się jedno z dwóch spotkań finału PP, w którym Czarne Koszule zmierzyły się z Górnikiem Zabrze. Mecz zakończył się remisem 2:2, ale pierwsze starcie stołeczny zespół wygrał 2:1 i wywalczył to trofeum po raz drugi w historii.

Dla klubu największym wyróżnieniem jest zorganizowanie spotkania z udziałem drużyny narodowej. Polonia dostąpiła tego zaszczytu 3 marca 2010 roku. Na Konwiktorskiej doszło do towarzyskiego meczu reprezentacji Polski z Bułgarią (2:0), w którym biało-czerwoni przypominali bardziej... ekipę gospodarzy obiektu. Nasza kadra zagrała w ciemnych strojach, wyglądających z wysokości trybun na... czarne. Miały one jednak kolor... obsydianowy – a przynajmniej w taki sposób określił je ówczesny sponsor techniczny kadry. Ciekawe co autor miał na myśli?

 

Skrót meczu

Reprezentacja nie zagrała więcej na Konwiktorskiej 6, ale wielokrotnie tam gościła. Kolejni selekcjonerzy i piłkarze byli zadowoleni ze stanu murawy warszawskiego obiektu i świetnie się tam czuli.

Na stadionie Polonii występowały za to kadry młodzieżowe, rugbiści oraz kobieca reprezentacja Polski. W eliminacjach mistrzostw Europy 2021 Polki zmierzyły się tu z Mołdawią (5:0) 7 marca 2020 r. i Azerbejdżanem (3:0) 23 października 2020 r.

 

Skrót meczu

BĘDZIE SIĘ DZIAŁO

„Będzie się działo (...), będzie głośno, będzie radośnie” – brzmią słowa utworu „Bałkanica” wykonywanego przez grupę Piersi. Takie nadzieje mają fani stołecznej Polonii. Przez długie lata czekali oni na nowy obiekt, z zazdrością spoglądając na ten wybudowany kilka przecznic dalej, przy Łazienkowskiej. Ma się to jednak zmienić. W grudniu 2021 roku prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski parafował umowę na projekt nowego kompleksu sportowego przy Konwiktorskiej 6.

 

Stadion Polonia Warszawa (2008)Stadion Polonia Warszawa (2008)
FOT. 400MM

Fasada Trybuny Głównej stadionu Polonii Warszawa w 2008 roku. Ta część obiektu ma pozostać niezmieniona. 

Stadion Polonia Warszawa (2020)Stadion Polonia Warszawa (2020)
FOT. CYFRASPORT

Tak prezentowała się Trybuna Kamienna w 2020 roku. Jak widać na załączonym obrazku, mocno różniła się od tej z 2002 roku.

Oprócz nowoczesnego stadionu miałyby tam powstać: hala sportowa i Centrum Wsparcia Sportu. Obiekt piłkarski pomieściłby 15,5 tysiąca widzów. Na swoim miejscu pozostanie historyczny front Trybuny Głównej (podobnie jak zrobiono to na Legii). Zachowany zostanie również tradycyjny układ stadionu, czyli krótko mówiąc – sektor gości i „Kamienna” nie zmienią lokalizacji. Budowa miałaby ruszyć w drugiej połowie 2024 roku. Wygląda na to, że na Polonii w końcu będzie się działo.