32 lata. Tyle czasu minęło od pierwszego meczu z Litwą. Co ciekawe wszystkie 11 spotkań były towarzyskie. Premierowe zobaczyli kibice w… Brzeszczach: 10-tysięcznym miasteczku w województwie małopolskim. To pierwsze spotkanie nieodparcie kojarzy się z tytułem kultowego filmu Marka Koterskiego „Dzień Świra”. Ale w meczach z Litwą nie brakowało innych frapujących wydarzeń już niekoniecznie związanych z dziesiątą muzą: przesądy Nawałki, pech i szczęście „Grosika”, ręka i pięta „Krychy”, czy sztuczki techniczne „Lewego” (na zdjęciu).
Pierwszy raz o Brzeszczach wspomniał w XV wieku słynny kronikarz Jan Długosz. Kronikarze piłkarskiej reprezentacji Polski mogli napisać o tym uroczym grodzie dopiero jakieś pięć wieków później. Dla tej niewielkiej miejscowości mecz, który odbył się 31 marca 1993, do dziś jest uważany za jedno z najważniejszych wydarzeń w historii. Niestety, kadra prowadzona przez Andrzeja Strejlaua nie do końca wpasowała się grą i wynikiem (1:1) w to niezwykłe wydarzenie dla brzeszczan (bo chyba tak powinno odmieniać się mieszkańców tego uroczego grodu). Mecz na żywo obejrzało 7 tysięcy ludzi. Biorąc pod uwagę, że Brzeszcze liczą 10 tysięcy mieszkańców (choć zapewne na spotkaniu z Litwą przyjechali kibice z inny regionów kraju), średnia wychodzi całkiem, całkiem…
19 marca 1993 roku chyba tylko na gałęziach drzew, stojących tuż za trybunami stadionu w Brzeszczach, nie siedzieli kibice.
Gola w premierowym meczu z Litwą strzelił Piotr Świerczewski. Była to pierwsza i jedyna bramka popularnego „Świra” w drużynie narodowej, a tych spotkań w kadrze rozegrał aż 70. Ale Świerczewski znalazł się w dobrym towarzystwie znanych i cenionych piłkarzy, którzy strzelili w reprezentacji tylko jednego gola. Oto kilku „kumpli Świra” w tym zestawieniu: Antoni Szymanowski, Adam Nawałka, Piotr Czachowski, Grzegorz Mielcarski, Dariusz Adamczuk, Radosław Sobolewski, Jan Bednarek, Jacek Góralski i wielu, wielu innych. O zasobności tej listy można przekonać się oglądając ich gole w Bibliotece PZPN.
Ludzie futbolu potrafią być przesądni. I dobrze im z tym. Do tego grona zalicza się Adam Nawałka. Były selekcjoner reprezentacji Polski wierzy w ciężką pracę, dyscyplinę (nie tylko na boisku) i żelazne realizowanie założeń taktycznych, ale… odrobina farta również nie zaszkodzi. Z Nawałką na ławce biało-czerwonymi awansowali na Euro 2016, a dwa lata później na mundial. I nie bez powodu przed tymi turniejami ostatnim sparingpartnerem naszej drużyny byli Litwini. W 2016 roku spotkanie zakończyło się polubownym 0:0, ale na boisku w Krakowie tak towarzysko już nie było, a wręcz przeciwnie: kości trzeszczały. Przekonał się o tym Kamil Grosicki, który doznał poważnej kontuzji nogi. Wydawało się, że Euro we Francji w ostatniej chwili uciekło „Grosikowi” sprzed nosa. Na szczęście w trakcie turnieju nie tylko doszedł do siebie, ale był jednym z najlepszych polskich piłkarzy.
Ta interwencja Edvinasa Girdvainisa mogła kosztować Kamila Grosickiego udział w ME. Po starciu z Litwinem „Grosik” doznał kontuzji, która wykluczyła go z pierwszego meczu na Euro 2016 - z Irlandią Północną. Na szczęście później doszedł do zdrowia i był jednym z najlepszych piłkarzy biało-czerwonych we francuskim turnieju.
Pożegnanie kadry Nawałki przed mundialem w 2018 roku odbyło się na galowo – na PGE Narodowym. To może być zaskakujące, ale w 11. meczu z Litwą biało-czerwoni dopiero po raz pierwszy zagrali w Warszawie. Pożegnanie z kibicami okazało się bardziej efektowne niż gra naszej drużyny w mistrzostwach świata. Polacy strzelali na Narodowym aż miło, ale z tych goli najładniejszy był ten, którego sędzia… nie uznał. Efektownym strzałem piętą popisał się Grzegorz Krychowiak. Ale zdaniem arbitra wcześniej zagrał ręką w polu karnym. Z tych zdobytych prawidłowo polecamy uderzenie Roberta Lewandowskiego z rzutu wolnego (piłka odbiła się od poprzeczki i spadła już za linią bramkową) i Dawida Kownackiego, bo to kolejny piłkarz z listy „strzelił jednego gola w reprezentacji Polski”.
WSZYSTKIE MECZE Z LITWĄ
31 marca 1993, Brzeszcze, Polska - Litwa 1:1 (1:1)
15 marca 1995, Ostrowiec Św., Polska - Litwa 4:1 (3:0)
14 lutego 1997, Ajia Napa (Cypr), Litwa - Polska 0:0
24 września 1997, Olsztyn, Polska - Litwa 2:0 (1:0)
14 grudnia 2003, Ta Quali (Malta), Polska - Litwa 3:1 (2:1)
2 maja 2006, Bełchatów, Polska - Litwa 0:1 (0:1)
7 lutego 2009, Faro (Portugalia), Litwa - Polska 1:1 (1:1)
25 marca 2011, Kowno, Litwa - Polska 2:0 (2:0)
6 czerwca 2014, Gdańsk, Polska - Litwa 2:1 (0:1)
6 czerwca 2016, Kraków, Polska - Litwa 0:0
12 czerwca 2018, Warszawa, Polska - Litwa 4:0 (2:0)
BILANS: 11 meczów - 5 zwycięstw Polski - 4 remisy - 2 porażki, bramki 17-8.
Trzy mecze odbyły się na neutralnym terenie w trakcie zimowych zgrupowań biało-czerwonych: na Cyprze (1997), na Malcie (2003) oraz w Portugalii (2009).